Kosova
75
Klasifikimi i Reporterëve pa Kufij (RSF) vlerëson lirinë e shtypit në mbarë botën çdo vit duke analizuar pluralizmin, pavarësinë e medias dhe presionet mbi gazetarët. Në vitin 2024, Kosova renditet e 75-ta nga 180 vende dhe është ndër vendet në situatë problematike.
24
Barometri vibrues IREX
Barometri i informacionit dinamik analizon prodhimin, shpërndarjen, konsumin dhe përdorimin e informacionit. Në vitin 2024, Kosova klasifikohet në kategorinë “Mjaft dinamike” (21-30): vendi ka informacion cilësor dhe relativisht të pavarur, të arritshëm për shumicën.
40
Edukimi rreth medias
Indeksi i Edukimit rreth Medias i vitit 2023 i rendit vendet bazuar në potencialin e tyre për t’u rezistuar dukurive të dezinformimit dhe keqinformimit.
Kosova klasifikohet midis vendeve më të ndjeshme ndaj dezinformimit, ku edukimi rreth medias është në zhvillim e sipër,
por ende i pamjaftueshëm.
83
Perceptimi i korrupsionit
Indeksi i Perceptimit të Korrupsionit (IPC) rendit 180 vende dhe territore në të gjithë botën sipas nivelit të perceptuar të korrupsionit në sektorin publik, duke i vlerësuar ato në një shkallë nga 0 (shumë i korruptuar) deri në 100 (shumë i pastër). Kosova merr një rezultat prej 41/100 në vitin 2024.
Një peizazh mediatik pluralist, por nën presion
Kosova ka një peizazh mediatik dinamik, të karakterizuar nga një pluralizëm i dukshëm. Megjithatë, tensionet etnike dhe politike ndikojnë fuqishëm në sektorin e informacionit. Transmetuesi publik RTK, i cili supozohet të garantojë informacion të paanshëm, po përballet me akuza për anshmëri politike. Mediat private, megjithëse të shumta, shpesh janë të polarizuara.
Kërcënime të vazhdueshme ndaj lirisë së shtypit
Gazetarët kosovarë po përballen me presione në rritje: sulme fizike, procese gjyqësore për t’u mbyllur gojën kritikëve dhe mungesë qasjeje në informacion publik. Në vitin 2024, vendi ra me 19 vende në renditjen botërore të lirisë së shtypit, duke u renditur tani në vendin e 75-të nga 180 vende.
Edukim rreth medias i pamjaftueshëm
Edukimi rreth medias në Kosovë mbetet i pamjaftueshëm, pjesërisht për shkak të mungesës së koordinimit midis sektorit të arsimit dhe aktorëve joqeveritarë. Nismat po përpiqen t’i sensibilizojnë të rinjtë rreth lajmeve të rreme dhe dezinformimit, por ende nevojitet përparim për të strukturuar EMI-n në shkallë kombëtare.
Mediat e pavarura dhe faqet e verifikimit të fakteve në Kosovë
KALLXO.com
E drejtuar nga Internews Kosova dhe Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Investigative (BIRN), KALLXO.com është një platformë online për qytetarët që të raportojnë raste korrupsioni, mashtrimesh dhe shkelje të tjera. Ajo përfshin një seksion për verifikimin e fakteve, “Krypometri”, i cili verifikon informacionet dhe demaskon dezinformimet.
Hibrid.info
Me fillesë në vitin 2021, Hibrid.info është një platformë për verifikimin e fakteve në Kosovë, e fokusuar në identifikimin dhe luftën kundër dezinformimit dhe lajmeve të rreme.
Ajo është anëtare e Rrjetit Ndërkombëtar të Verifikimit të Fakteve (IFCN) dhe bashkëpunon me platformat e rrjeteve sociale për të sinjalizuar përmbajtjet mashtruese.
