Вештини што треба да се стекнат
- Сум способен да покажам критичко размислување
- Ја разбрав новинарската постапка која особено вклучува проверка на информациите
- Сфаќам колку е важно да се валидираат изворите
- Ја разбрав поимот „лажна вест (инфокс)“ и неговата улога во медиумската писменост
- Сум способен да ги разоткривам замките на дезинформацијата
- Ги познавам различните чекори на „факт-чекинг“
Прашањe за евалуација на учениците
П1 : Да се покаже „критичко размислување“ значи :
- A : Да се критикуваат новинарите кои не ги почитуваат етичките правила на професијата
- B : Да не се верува во информациите кои се објавуваат во традиционалните медиуми
- C : Да не се верува во информациите на интернет и социјалните мрежи
- D : Да се биде способен да се размислува автономно, рационално и свесно пред информација, земајќи ги предвид и намерите на авторот
П2 : Добри рефлекси кога се соочувате со информација се :
- A : Проверка на изворите, одвојување на вистинските факти од толкувањето, споредување на толкувањата и нивно хиерархизирање со приоритет на оние што се базираат на искуство и истражување, во однос на претпоставки и верувања.
- B : Проверка на изворите, анализа на толкувањата, валидација од трета личност, обид да се разбере што се крие зад информацијата, фаворизирање на толкувања кои се потпираат на претпоставки и верувања.
- C : Проверка на изворите, пребарување за авторот, бројот на статии што ги има напишано на темата, бројот на следбеници на социјалните мрежи пред да се валидира неговата хипотеза.
- D : Сомнеж во точноста и намерите на авторот, дури и ако тој се потпира на искуство и истражување.
П3 : За да се валидира еден извор, доволно е :
- A : Да се увериме дека не потекнува од социјалните мрежи
- B : Да се знае кој е авторот на информацијата и да му се верува
- C : Да се открие од каде потекнува информацијата, да се провери дали е навистина лице или институција експерт за темата, и потоа да се спореди со други извори
- D : Да се увериме дека е објавена во традиционалните медиуми
П4 : Поимите „инфокс“, лажна информација или fake news опишуваат информации :
- A : Кои не се совпаѓаат со општите верувања на граѓаните и создаваат проблеми во јавната дебата
- B : Создадени, фалсификувани или изобличени, намерно распространети од поединци за да манипулираат со граѓаните
- C : Кои не можат да се проверат иако се точни
- D : Кои се шират многу брзо од страна на интернет корисници
П5 : За да се разоткријат замките на дезинформацијата, потребно е :
- A : Да се дозволи циркулација на сите информации и на младите да им се остави да го острат своето критичко мислење
- B : Да се одговорат платформите и „интернет гигантите“
- C : Да се ограничи слободата на изразување на интернет и работата на новинарите
- D : Да се подготви населението сè почесто да се соочува со лажни информации преку медиумска едукација
П6 : Ако благодарение на факт-чекингот медиумите се борат против ширење на лажни информации, треба да се биде внимателен бидејќи :
- A : Одредени прашања не можат да се решат само со факт-чекинг, како политички, морални или прашања на мислење
- B : Медиумите можат преку оваа практика да шират други fake news
- C : Новинарите не можат да проверат сите информации
- D : Медиумите секогаш се водени од финансиски цели што влијаат врз нивната проценка
Клуч за прашалникот
- П1 : D
- П2 : A
- П3 : C
- П4 : B
- П5 : B, D
- П6 : A


