Shqipëria
99
Klasifikimi i Reporterëve pa Kufij (RSF) vlerëson lirinë e shtypit në mbarë botën çdo vit duke analizuar pluralizmin, pavarësinë e medias dhe presionet mbi gazetarët. Në vitin 2024, Shqipëria renditet e 99-ta nga 180 vende dhe është ndër vendet në situatë të vështirë.
19
Barometri vibrues IREX
Barometri i informacionit dinamik analizon prodhimin, shpërndarjen, konsumin dhe përdorimin e informacionit. Në vitin 2024, Shqipëria klasifikohet në kategorinë “Paksa dinamike ” (11-20) : informacioni cilësor ekziston, por dezinformimi dhe gjuha e urrejtjes mbeten me ndikim.
38
Edukimi rreth medias
Indeksi i Edukimit rreth Medias i vitit 2023 i rendit vendet bazuar në potencialin e tyre për t’u rezistuar dukurive të pas-së vërtetës, dezinformimit dhe keqinformimit. Shqipëria renditet ndër vendet më të prekshme ndaj dezinformimit, grupi i fundit në renditje.
80
Perceptimi i korrupsionit
Indeksi i Perceptimit të Korrupsionit (IPC) rendit 180 vende dhe territore në të gjithë botën sipas nivelit të perceptuar të korrupsionit në sektorin publik, duke i vlerësuar ato në një shkallë nga 0 (shumë i korruptuar) deri në 100 (shumë i pastër). Shqipëria merr një rezultat prej 42/100 në vitin 2024 (+5 krahasuar me vitin 2023).
Një peizazh mediatik nën tension
Peizazhi mediatik në Shqipëri karakterizohet nga polarizimi i fortë politik dhe presionet në rritje mbi gazetarët. Shërbimi publik RTSH, i kritikuar shpesh për mungesën e pavarësisë, po bën përparim teknik falë mbështetjes së huaj. Mediat tradicionale pasqyrojnë fragmentimin politik dhe social të vendit, duke përkeqësuar përçarjet ekzistuese në shoqërinë shqiptare.
Përqendrim i fortë i medias
Përqendrimi i medias në duart e interesave ekonomike private ka përforcuar ndërhyrjen e drejtpërdrejtë të këtyre pronarëve në linjën editoriale të medias. Këto praktika dëmtojnë larminë e informacionit, duke çuar në autocensurë midis gazetarëve, duke dëmtuar kështu cilësinë e informacionit dhe besimin e publikut.
Edukim rreth medias ende i pamjaftueshëm
Pavarësisht këtyre sfidave, ka media online si Exit, BIRN dhe Faktoje që po përpiqen të adresojnë çështjen e dezinformimit dhe të promovojnë gazetarinë investigative, në veçanti për tema si korrupsioni dhe krimi.
Edhe pse ekzistojnë disa nisma për të rritur ndërgjegjësimin në lidhje me verifikimin e informacionit, edukimi rreth medias mbetet i kufizuar. Projekte si Faktoje po luftojnë informacionet e rreme, por zbatimi i një strategjie kombëtare për edukimin rreth medias është një përparësi që ende nuk është zhvilluar.
Media të pavarura dhe faqe interneti për verifikimin e fakteve në Shqipëri
Faktoje
Faktoje, shërbimi i parë i dedikuar për verifikimin e fakteve në Shqipëri, përqendrohet në verifikimin e deklaratave dhe premtimeve publike, duke promovuar llogaridhënien dhe transparencën.
Balkan Insight
I drejtuar nga Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Investigative (BIRN), Balkan Insight ofron gazetari investigative të thelluar në të gjithë rajonin e Ballkanit, përfshirë edhe Shqipërinë. Ai ofron analiza dhe raporte që shpesh përfshijnë informacione të verifikuara.
Citizens Channel
Citizens Channel, një platformë mediatike që synon promovimin e gazetarisë qytetare në Shqipëri, nxjerr në pah zërat e përgjegjshëm dhe rëndësinë e informacionit të verifikuar.
Monitor
Monitor, një revistë ekonomike javore në Shqipëri që nga viti 2000, ofron analiza të thella dhe informacione në fushat e biznesit, bankave dhe financave, bazuar në burime të verifikuara mirë dhe të paanshme.
