Prezantimi i aktivitetit

Qëllimi i këtij ushtrimi është të identifikohen kolektivisht “mjetet” e përdorura nga komplotistët (shpalosja e një “misteri”, retorika, analiza e detajeve), si dhe të nxirren në pah mekanizmat audiovizualë të videove konspirative (muzikë frikësuese, zë robotik, montazh i orientuar, analiza e simboleve, etj.).

Është më mirë të identifikohet paraprakisht një video ku mund të gjenden elemente dhe argumente konspirative lehtësisht të dallueshme për ta bërë ushtrimin më të kuptueshëm.

Ja disa nga elementet që duhen identifikuar në video:

1 – Një atmosferë shqetësuese : shpesh gjendet prania e një zëri robotik ose misterioz i shoqëruar nga një muzikë frikësuese (p.sh. atmosferë filmi horror).

2 – Efekte speciale : ashtu si tingujt, edhe efektet vizuale si vizatimet, montazhet fotografike ose “morphing” (transformimi i një fytyre) mund ta përmbledhin vetë teorinë dhe ta bëjnë atë të thjeshtë dhe të paharrueshme.

3 – Një strukturë e mirë dhe një montazh i mirë video : ndërtimi shpesh ndjek një logjikë të caktuar, si p.sh. të fillojë me elementin historik për t’i dhënë dimension shkencor. Për më tepër, montazhi (lidhja e imazheve) paraqet gjithashtu një interes të rëndësishëm.

4 – Citime të nxjerra nga artikuj ose deklarata : bëhet fjalë për dekontekstualizimin e frazave nga një artikull, një reportazh ose nga fjalët e një individi (politik, shkencëtar etj.) për të shërbyer interesat e demonstrimit.

5 – Elementë të vërtetë që mund të surprizojnë : këtu nuk bëhet fjalë për dekontekstualizimin e një fakti ose fjalimi, por për përdorimin e një fakti ose imazhi real, si p.sh. imazhe ose video të maceve që sillen në mënyrë të çuditshme.

6 – Elementë të pasigurt ose plotësisht të rremë : mes pseudo-prove të teorisë së paraqitur, disa elementë të shpikur, shumë të pasigurt ose të pavërtetuar mund të përfshihen në demonstrim dhe të forcojnë kështu efektin e “mille-feuille argumentatif”.

Zhvillimi i aktivitetit

1. Para ushtrimit, identifikoni një video komplotiste mbi një temë aktuale ose mbi një çështje specifike (sulme terroriste, rendi i ri botëror, epidemi etj.)

2. Përgatitja e sallës : Vendosni pjesëmarrësit përballë tabelës ose ekranit dhe shfaqni videon me anë të një projektori. U jepet si udhëzim të shënojnë elementet e përdorura në video për të bindur shikuesit dhe të identifikojnë mesazhin kryesor të saj (të dallojnë mjetet, formatin e videos dhe përmbajtjen).

3. Shënime : Pjesëmarrësit ftohen të marrin shënime gjatë videos për të raportuar në fund mbi vërejtjet dhe përshtypjet e tyre.

4. Diskutim kolektiv : Pyetini pjesëmarrësit cilët elementë kanë identifikuar dhe jepuni elementët që ndoshta nuk i kanë parë. Ky është gjithashtu momenti për të zgjeruar diskutimin mbi atë që pjesëmarrësit zakonisht shohin në internet : A kanë parë ndonjëherë një video të këtij lloji? Mbi cilat tema? A janë bindur nga kjo video? A synonte videoja një komunitet të caktuar, kush ishte armiku i paraqitur? (Politikanë? Banka? etj.)

Përshtatja e aktivitetit online

  1. Ky ushtrim mund të zhvillohet edhe në distancë. Drejtuesit dërgojnë me email videon ose lidhjen e saj përpara seancës.
  2. Drejtuesit dërgojnë lidhjen e videokonferencës në ZOOM (ose një platformë tjetër).
  3. Të rinjtë mund të punojnë në distancë përmes Google Drive, Framapad, etj. për të shënuar elementet më të rëndësishme.
  4. Diskutimi organizohet përmes platformës së konferencës online. Drejtuesi mund të përdorë një faqe të tipit “post it online” për të krijuar një efekt tabele (p.sh. https://note.ly/) dhe të shënojë vërejtjet e të rinjve. Më pas ai mund të drejtojë debatin.