Çfarë është njohuria mediatike?

Sfidat e edukimit për median dhe informacionin

Në përgjithësi, edukimi për median dhe informacionin synon të promovojë njohuritë dhe kuptimin e mediave dhe informacionit, në perspektivën e debatit qytetar dhe pjesëmarrjes shoqërore.

EMI lidh dy fusha të dallueshme: zotërimi i informacionit thekson rëndësinë e aksesit në informacion, vlerësimin e tij dhe përdorimin etik. Edukimi për median thekson aftësinë për të kuptuar funksionet e mediave, për të vlerësuar mënyrën se si ato funksione realizohen dhe për t’i përdorur ato në mënyrë racionale për t’u shprehur.

Kjo fushë u mundëson atyre që e përcjellin:
➡️ Të nxjerrin në pah rolin dhe funksionet e mediave në shoqëri dhe kushtet në të cilat mediat i kryejnë këto funksione.
➡️ Të integrojnë dhe të përcjellin mjetet për një vlerësim kritik të përmbajtjes së mediave.
➡️ Të krijojnë, së bashku me publikun e synuar, media informacioni cilësore.

Për të kuptuar më mirë rëndësinë globale të EMI-së, duhet theksuar se një shoqëri që zotëron median dhe informacionin, dhe që nxit zhvillimin e mediave të lira, të pavarura dhe pluraliste, priret të promovojë një pjesëmarrje të dobishme të qytetarëve.

Mësimi i EMI-së: qasjet e ndryshme

Qasjet e ndryshme pedagogjike që mund të përdorë mësuesi i EMI-së:

Qasja “problem – kërkim”
Konsiston në identifikimin e një problemi; njohjen e qëndrimeve dhe besimeve të nënkuptuara; sqarimin e fakteve dhe parimeve të lidhura me këtë problem; organizimin dhe analizimin e pistave; interpretimin dhe zgjidhjen e pyetjes; marrjen e masave dhe rishqyrtimin e pasojave dhe rezultateve të çdo faze. Kjo i lejon nxënësit të zhvillojnë mendimin kritik. Kjo qasje mund të përdoret veçanërisht për analizën e lajmeve të rreme ose teorive konspirative.

Studimi i rastit
Përfshin një shqyrtim të thelluar të një situate ose ngjarjeje unike. Kjo qasje ofron një metodë sistematike të vëzhgimit të ngjarjeve, mbledhjes së të dhënave, analizimit të informacionit dhe komunikimit të rezultateve.

Mësimi bashkëpunues
Mund të shkojë nga një punë e thjeshtë në çift deri te mënyra më komplekse si mësimi përmes projektit, mësimi me “puzzle”, pyetjet e udhëhequra nga bashkëmoshatarët dhe mësimi reciprok.

Analiza tekstuale
Nxënësit mësojnë të identifikojnë se si kodet dhe konventat e gjuhës përdoren për të krijuar lloje të caktuara përfaqësimesh që synojnë audienca të caktuara (kodet “teknike”, “simbolike” dhe “narrative” për çdo tekst mediatik).

Analiza kontekstuale
Synon të ndihmojë nxënësit të njihen me tema si sistemet e klasifikimit për kinemanë, televizionin dhe lojërat video, lidhjet midis pronësisë dhe përqendrimit të mediave dhe çështjet e demokracisë dhe lirisë së shprehjes.

Rishkrimet
Nxënësit mund të mbledhin, për shembull, një seri dokumentesh vizuale ekzistuese të lidhura me jetën e një personi dhe t’i përdorin ato si pikënisje për të përgatitur dhe realizuar një dokumentar të shkurtër për këtë person.

Simulimet
Nxënësit mund, për shembull, të luajnë rolin e një ekipi televiziv që prodhon një emision për të rinjtë. Strategjia diskutohet me studentët si një proces pedagogjik.

Prodhimi
Ofron studentëve mundësinë për t’u zhytur në mësimin përmes zbulimit dhe praktikës. Përmes prodhimit të teksteve mediatike (audio, video dhe/ose të shtypura), nxënësit mund të zbulojnë krijimtarinë dhe të shprehin opinionet, idetë dhe perspektivat e tyre.

Cirkuiti i informacionit

Cirkuiti i informacionit ndjek disa hapa:

➡️ Fakti
➡️ Alarmi (një gazetar informohet nga burimet e tij)
➡️ Verifikimi (mobilizohen disa gazetarë, ata pyesin organizatat, personat ose institucionet përkatëse duke shkuar në vendngjarje).
➡️ Një konferencë redaksionale mund të organizohet nga media. Kryeredaktori mbledh shefat e shërbimeve, vendoset për të dërguar gazetarë në terren dhe për të trajtuar kënde të ndryshme: karakteristikat, hipotezat, precedentët, reportazhet, rrëfimin e ditës…
➡️ Gjatë shkrimit, gazetari shkruan artikullin ose komentin e tij, pastaj redaktorët e rishikojnë dhe korrigjojnë, vendosin legjendat për fotot…
➡️ Kur informacioni është i kryqëzuar, është koha për publikimin. Ai publikohet në formën e një lajmi të shpejtë, një alarmi ose një komunikate, sipas rëndësisë së informacionit.

Duhet ditur: Të kesh një scoop do të thotë të publikosh informacionin i pari. Mediat e tjera mund ta rimarrin, por duke theksuar burimin e tij.