Aftësitë për t’u fituar

  • Jam i aftë të tregoj shpirt kritik
  • E kam kuptuar qasjen gazetarishtare që konsiston kryesisht në verifikimin e informacionit
  • E kam kuptuar rëndësinë e validimit të burimeve
  • E kam kuptuar nocionin e “infox” dhe rëndësinë e saj në edukimin mediatik
  • Jam i aftë të shmang kurthet e dezinformimit
  • I njoh hapat e ndryshëm të “fact checking”-ut

Pyetësor për vlerësimin e nxënësve

Q1 : Të tregosh “shpirt kritik” do të thotë :

  • A : Të kritikosh gazetarët që nuk respektojnë rregullat etike të profesionit
  • B : Të mos besosh informacionet që qarkullojnë në mediat tradicionale
  • C : Të mos besosh informacionet që qarkullojnë në internet dhe rrjete sociale
  • D : Të jesh i aftë të arsyetosh në mënyrë të pavarur, racionale dhe të vetëdijshme përballë një informacioni, duke marrë parasysh edhe qëllimet e autorit

Q2 : Reagimet e duhura përballë një informacioni janë :

  • A : Të verifikosh burimet, të ndash faktet reale nga interpretimet e ngjarjeve, të krahasosh interpretimet dhe t’i hierarkizosh duke favorizuar ato që mbështeten në eksperiencë dhe kërkime, krahasuar me hipotezat dhe besimet.
  • B : Të verifikosh burimet, të analizosh interpretimet, t’i validosh ato nga një person i tretë, të përpiqesh të kuptosh çfarë fshihet pas këtij informacioni, të favorizosh interpretimet që bazohen mbi hipoteza dhe besime.
  • C : Të verifikosh burimet, të bësh një kërkim mbi autorin, numrin e artikujve që ka shkruar mbi temën, numrin e ndjekësve në rrjete sociale përpara se të validosh hipotezën e tij.
  • D : Të dyshosh për saktësinë dhe qëllimet e autorit, edhe nëse mbështetet në eksperiencë dhe kërkime.

Q3 : Për të validuar një burim, mjafton :

  • A : Të sigurohesh që nuk vjen nga rrjetet sociale
  • B : Të njohësh autorin e informacionit dhe t’i japësh atij besim
  • C : Të gjesh prej nga vjen informacioni fillimisht, të verifikosh që është një person ose strukturë eksperte mbi temën, pastaj ta kryqëzosh
  • D : Të sigurohesh që shpërndahet në mediat tradicionale

Q4 : Nocionet e “infox”, informacion i rremë ose fake news përshkruajnë informacione :

  • A : Që nuk përputhen me besimet e përgjithshme të qytetarëve dhe që krijojnë probleme në debatin publik
  • B : Të fabrikuara, të falsifikuara ose të shtrembëruara, të shpërndara qëllimisht nga individë, me synimin për të manipuluar qytetarët
  • C : Që nuk mund të verifikohen pavarësisht vërtetësisë së tyre
  • D : Që shpërndahen me shumë shpejtësi nga përdoruesit

Q5 : Për të shmangur kurthet e dezinformimit, duhet :

  • A : Të lejosh të qarkullojë çdo lloj informacioni dhe t’u mundësosh të rinjve të mprehin shpirtin kritik
  • B : Të mbash përgjegjëse platformat dhe “gjigantët e internetit”
  • C : Të kufizosh lirinë e shprehjes në internet dhe punën e gazetarëve
  • D : Të përgatitësh popullsinë të përballet gjithnjë e më shpesh me informacionet e rreme duke ofruar trajnime në edukimin mediatik

Q6 : Nëse falë fact checking-ut, mediat luftojnë kundër qarkullimit të informacioneve të rreme, duhet të mbetemi të kujdesshëm sepse :

  • A : Disa çështje nuk mund të zgjidhen me një fact checking të thjeshtë, si çështjet politike, të opinionit ose morale
  • B : Mediat mund, përmes këtij ushtrimi, të shpërndajnë të tjera fake news
  • C : Gazetarët nuk janë në gjendje të verifikojnë të gjitha informacionet
  • D : Mediat gjithmonë motivohen nga objektiva financiarë, gjë që ndikon domosdoshmërisht në gjykimin e tyre

Korrigjimi i pyetësorit

  • Q1 : D
  • Q2 : A
  • Q3 : C
  • Q4 : B
  • Q5 : B, D
  • Q6 : A